Instytut Książki

W ramach festiwalu „Siła Słowa – literackie dialogi polsko-ukraińskie”, który odbywa się podczas Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie miało miejsce spotkanie pt. „Wojna i Si-Fi: w poszukiwaniu nowych światów” W rozmowie wzięła udział czwórka pisarzy i pisarek fantastycznych: Svitłana Taratorina, Maria Szahuri, Andrzej Sapkowski i Rafał Kosik. Spotkanie poprowadził dziennikarz i publicysta Piotr Gociek.

Maria Szahuri to ukraińska wydawczyni i działaczka na rzecz książki. Svitłana Taratorina to popularna ukraińska pisarka fantastyczna, autorka m.in. powieści „Łazarz” i „Dom soli”. Polskę reprezentowało dwóch bestsellerowych autorów, których nie trzeba w naszym kraju przedstawiać – Rafał Kosik i Andrzej Sapkowski.

Andrzej Sapkowski przekonywał, że temat wojny przewija się w literaturze już u samego jej zarania, a zaczęło się prawdopodobnie od Homera i jego „Iliady”. Maria Szahuri w swojej wypowiedzi skupiła się jednak na tym, w jaki sposób temat wojny przenikał do ukraińskiej literatury fantastycznej w momencie, kiedy w Ukrainie trwa prawdziwy konflikt zbrojny.

„Wydaje mi się, że od 2014 roku, czyli od rewolucji godności głównym zadaniem fantastycznych pisarzy ukraińskich stało się poszukiwanie naszej tożsamości. Do końca nie wyobrażaliśmy sobie, że może przyjść do nas coś gorszego. Od 2014 roku staraliśmy się zerwać wszelką łączność z rosyjskimi twórcami fantastyki, których twórczość wcześniej wywierała na nas wpływ” – mówiła Svitłana Taratorina. Rafał Kosik komentował, że on na szczęście nie musiał rezygnować z czytania rosyjskiej prozy fantastycznej, bo od zawsze kształtowała go raczej proza anglosaska.

Rozmówcy wspólnie zastanawiali się nad najważniejszymi powieściami fantastycznymi w historii, w których pojawia się temat wojny. Andrzej Sapkowski zauważył, że wszyscy spośród autorów tych książek, przeżyli wojnę na własnej skórze. Autor „Wiedźmina” wyraził przypuszczenie, że być może wskutek wojny ukraińscy pisarze fantastyczni będą w stanie stworzyć kolejne arcydzieła fantastyki, które dotykają tego tematu. Maria Szahuri komentowała te słowa mówiąc, że takie książki zaczynają już powoli pojawiać się na rynku.

Svitłana Taratorina mówiła o swoim opowiadaniu „Język Babilonu”, które dotyka bardzo ważnego dla współczesnej Ukrainy tematu, jakim jest zachowanie własnego języka. „Dla nas najważniejsza jest walka Ukraińców o tożsamość. W tym opowiadaniu język jest czymś, co przede wszystkim może zmienić realia. Język zawsze był dla Ukraińców pewną ścianą, którą mogli odgradzać się od obcych wpływów” – mówiła Taratorina.

***

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach zadania „Siła Słowa – literackie dialogi polsko-ukraińskie”.

Zadanie „Siła Słowa – literackie dialogi polsko-ukraińskie” zostało zrealizowane ze środków budżetu państwa (w ramach środków finansowych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego). Wartość finansowania i całkowita wartość zadania: 227 550 PLN.